Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία

Η Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία είναι μία νευρογενής κινητική διαταραχή της ομιλίας, η οποία μπορεί να προκαλέσει ελλείψεις, αλλοιώσεις ή αντικαταστάσεις ήχων.  Επηρεάζει δύο υποσυστήματα της ομιλίας: την άρθρωση και την προσωδία, όπως και την ικανότητα διαδοχής και παραγωγής ήχων, συλλαβών και λέξεων.  

Όσο αυξάνεται το μέγεθος ή η πολυπλοκότητα μιας λέξης, παρατηρούνται όλο και περισσότερες διαφοροποιήσεις. Πιο συγκεκριμένα, η επανάληψη της ίδιας λέξης είναι συνήθως μη σταθερή (π.χ. αντί για μπανάνα να πει μπαλάλα, μπαμπάνα, κ.ά.). Αυτό έχει ως αποτέλεσμα, συχνά, η ομιλία του παιδιού να είναι δυσνόητη και να συνοδεύεται από κινήσεις αναζήτησης, σε μία προσπάθεια σωστής τοποθέτησης των αρθρωτικών οργάνων (γλώσσα, χείλη, δόντια, υπερώα).

Παρόλο που τα αίτιά της δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως, οι έρευνες έχουν δείξει ότι η παθογένειά της είναι γενετικής (κληρονομικότητα) και νευρολογικής φύσεως, χωρίς να έχει εντοπιστεί εστιασμένη εγκεφαλική βλάβη. Συνήθως, αποτελεί δευτερογενές χαρακτηριστικό μιας πιο σύνθετης νευροαναπτυξιακής διαταραχής, όπως είναι οι Διαταραχές Αυτιστικού Φάσματος, το Σύνδρομο Down κ.ά.. Μπορεί, επίσης, να εμφανιστεί μετά από νευρολογική βλάβη, εξαιτίας κάποιας λοίμωξης, ασθένειας ή και τραύματος, ενώ υπάρχουν και περιπτώσεις όπου μπορεί να εμφανιστεί, χωρίς γνωστή αιτιολογία (σαν Ιδιοπαθητική Διαταραχή Ομιλίας).

Στη περίπτωση που παρατηρείται παντελής έλλειψη πράξης, δηλαδή πλήρης απώλεια της ικανότητας προγραμματισμού των κινήσεων για την ομιλία, τότε λέμε ότι το παιδί έχει Λεκτική Απραξία.

Μία ακόμη μορφή Αναπτυξιακής Δυσπραξίας, είναι η Στοματική Δυσπραξία. Πρόκειται για δυσκολία συντονισμού των εκούσιων στοματικών κινήσεων και ειδικότερα των μη λεκτικών (π.χ. φύσημα, εκούσιος βήχας, κ.ά.). Το παιδί δυσκολεύεται να εκτελέσει μη λεκτικές κινήσεις μεσω της μίμησης ή μετά από εντολή. Η Στοματική Δυσπραξία θεωρείται ως κυρίαρχη, αλλά όχι υποχρεωτική ιδιότητα της Λεκτικής Δυσπραξίας.

Σοβαρότητα

• Ήπια Δυσπραξία: Παρατηρούνται ήπιες δυσκολίες άρθρωσης και μη σταθερά λάθη. Ο πιο αργός ρυθμός ομιλίας μπορεί να διορθώσει τα λάθη, αλλά με αυτόν τον τρόπο χάνεται η φυσικότητα της ομιλίας.
• Μέτρια Δυσπραξία: Παρατηρούνται δυσκολίες άρθρωσης, μη σταθερά λάθη και δυσκολίες στην προσωδία. Συχνά, παρατηρούνται κινήσεις των αρθρωτών, για να αναζητήσουν τον σωστό τόπο και τρόπο άρθρωσης.
• Σοβαρή Δυσπραξία: Δεν υπάρχει ομιλία, αλλά παρατηρούνται στερεότυπες εκφράσεις με ή χωρίς νόημα, όπως και περιπτώσεις που δεν μπορεί να παραχθεί φωνή. Παρατηρείται έντονη αναζήτηση των αρθρωτών και η μίμηση απλών λέξεων, ενδέχεται να είναι πολύ δύσκολη. Συνήθως, χρησιμοποιούν κινήσεις και χειρονομίες για επικοινωνία.

Σημάδια Λεκτικής Δυσπραξίας:

• Περιορισμένο βάβισμα.
• Καθυστέρηση στην ανάπτυξη λόγου/ ομιλίας.
• Περιορισμένο ρεπερτόριο φωνημάτων.
• Δυσκολία στη σύνθεση των ήχων και παύσεις μεταξύ τους.
• Απλοποίηση λέξεων με αντικατάσταση, απαλοιφή ή παραμόρφωση ήχων.
• Αστάθεια φωνημικών λαθών.
• Καλύτερη κατανόηση της γλώσσας, σε σχέση με την έκφραση.
• Δυσκολία στην μίμηση της ομιλίας (αλλά σαφώς καθαρότερη ομιλία από μίμηση, σε σχέση με την αυθόρμητη).
• Μεγαλύτερη δυσκολία στην εκφορά μεγάλων λέξεων και φράσεων.
• Υπερπροσπάθεια να παράγει κάποιον ήχο ή να συντονίσει τους αρθρωτές.
• Μεγαλύτερη δυσκολία σε καταστάσεις άγχους.
• Περιορισμένη καταληπτότητα ομιλίας (ειδικά από τρίτους).
• Μονότονη/ διαταραγμένη προσωδία.

Συννοσηρότητα

Η Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία,εμφανίζεται περισσότερο στα αγόρια απ’ ότι στα κορίτσια, με αναλογία 4:1 και μπορεί να συνυπάρχει και με άλλες διαταραχές, όπως Μαθησιακές Δυσκολίες, ΔΕΠ-Υ, Αυτισμό, ΑΓΔ, Διαταραχές Ροής (Τραυλισμός) και Αναπτυξιακή Δυσαρθρία.

Γενικότερα, η έγκαιρη διάγνωση από ειδικούς και η πρώιμη παρέμβαση είναι ύψιστης σημασίας. Διαφορετικά, η ομιλία δε θα μπορέσει να εξελιχθεί, μιας και η δυσπραξία δεν ακολουθεί τα τυπικά αναπτυξιακά μοτίβα. Για να υπάρξει, επομένως, πρόοδος, το παιδί χρειάζεται να ενταχθεί σε εντατικό θεραπευτικό πρόγραμμα, διαμορφωμένο σύμφωνα τις ανάγκες του.

Ενημερωθείτε σήμερα!

Όσο πιο νωρίς ανιχνευθεί µια δυσκολία τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική θα είναι η αντιμετώπισή της.

Συμπληρώστε το ιστορικό.

Κλείστε ραντεβού