Η ζωγραφική αποτελεί μια αγαπημένη ασχολία των παιδιών, κατά τη προσχολική και σχολική τους ηλικία. Το σχέδιό τους δεν είναι μόνο ένα είδος ατομικής έκφρασης, αλλά μπορεί, επίσης, να αποτελέσει και ένα χρήσιμο επικοινωνιακό εργαλείο. Καθώς δεν έχουν ακόμα επαρκείς δυνατότητες για αφηρημένη γλωσσική έκφραση, έχουν συμβολικές μεθόδους με τις οποίες μπορούν να εκφραστούν, όπως είναι το σχέδιο. Έτσι, μπορούν να παραθέσουν διάφορες σκέψεις τους, επικοινωνώντας με τους δικούς τους ανθρώπους, αναπτύσσοντας διάφορες δεξιότητες για τη ζωή και οικοδομώντας, παράλληλα, μια σημαντική αίσθηση εμπιστοσύνης.
Το σχέδιο εκφράζει με ουσιαστικό τρόπο τα συναισθήματα και το συγκινησιακό κόσμο του παιδιού. Μια μικρή γραμμή, μια κηλίδα, ακόμη και κάτι ασήμαντο, μπορεί να μας διηγηθεί πολλά για τον κόσμο του. Μέσω της ανάλυσης των σχεδίων τους, είμαστε σε θέση να καταλάβουμε αυτά που θέλουν να πουν για την οικογένεια και την ανάπτυξή τους, κυρίως, όμως, για τους τρόπους με τους οποίους έρχονται σε επαφή με τον έξω κόσμο, πώς τον αντιλαμβάνονται και πώς θα τον ήθελαν.
Τα σχέδια των παιδιών διακρίνονται από μια αναπτυξιακή αλληλουχία, η οποία περιλαμβάνει την ανάπτυξη των κινητικών δεξιοτήτων, τη συναισθηματική ανάπτυξη, την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και την ανάπτυξη της αντίληψης. Τα παιδιά σχεδιάζουν “αυτά που γνωρίζουν ” με το δικό τους προσωπικό στυλ. Με άλλα λόγια, οι λειτουργίες της αντίληψης, η ευαισθησία, τα συναισθήματα και οι κινητικές λειτουργίες αλληλεπιδρούν και, σε συνδυασμό με τον παράγοντα της κοινωνικής εμπειρίας, προκύπτει η ζωγραφιά πάνω στο χαρτί. Υποστηρίζεται ότι υπάρχουν 5 στάδια εξέλιξης της ζωγραφικής ικανότητας. Ειδικότερα:
1. Στάδιο μουντζουρώματος (2-4 ετών). Η ζωγραφιά σε αυτό το στάδιο χαρακτηρίζεται από έλλειψη οργάνωσης, ευθείες και κυκλικές γραµµές. Καθώς το παιδί αναπτύσσεται, περίπου στην ηλικία των 4 ετών, αρχίζει να κατονομάζει όσα ζωγραφίζει.
2. Προσχηματικό στάδιο (4-7 ετών). Η ζωγραφιά χαρακτηρίζεται από παραστατικά σύμβολα, ειδικά υποτυπώδεις ανθρώπινες μορφές. Τα παιδιά αναπαριστούν τα αντικείμενα όπως τα βλέπουν και τα σχέδιά τους αποκτούν προοπτική.
3. Σχηματικό στάδιο (7-9 ετών). Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται η ανάπτυξη των παραστατικών συμβόλων, η σύνθεση, το χρώμα για συγκεκριμένα αντικείμενα και συγκεκριμένες φόρμες για τους ανθρώπους.
4. Στάδιο αναδυόμενου ρεαλισμού (9-11 ετών). Σε αυτό το στάδιο πραγματοποιείται καλύτερα η αποτύπωση της προοπτικής και των χρωμάτων στη φύση, ενώ αυξάνεται η ακαμψία στην εικαστική έκφραση.
5. Στάδιο του ψευτο-ρεαλισμού (11-13 ετών). Παρατηρείται ενίσχυση της επίγνωσης των ανθρώπινων µορφών και του περιβάλλοντος. Οι ζωγραφιές των παιδιών έχουν πολλές λεπτομέρειες, ενώ, παράλληλα, υπάρχει και μια τάση για καρικατούρες.
Για τους ειδικούς, η ζωγραφική μπορεί να αποτελέσει και ένα διαγνωστικό κριτήριο, τόσο για την αναπτυξιακή πορεία του παιδιού, όσο και για τη συναισθηματική του κατάσταση. Όταν τα παιδιά σχεδιάζουν, επιλέγουν προσεκτικά τα υλικά τους, τους μαρκαδόρους, τα χρώματα, τα σχέδια, το μέγεθος και τη θέση αυτού που θέλουν να ζωγραφίσουν. Τα σκίτσα των παιδιών είναι μοναδικά και μπορούν να μας δώσουν ακριβείς πληροφορίες για τους νεαρούς καλλιτέχνες.
Κατά την αξιολόγηση μιας ζωγραφιάς, το ενδιαφέρον εστιάζεται σε στοιχεία, όπως η θέση της ζωγραφιάς στο χαρτί, το μέγεθος των σχεδίων, η πίεση που ασκείται, καθώς και τα χρώματα που χρησιμοποιούνται. Η χρήση του χρώματος έχει μεγάλη σημασία, γιατί ερμηνεύει το σύμβολο της ζωτικότητας και της συναισθηματικότητας του παιδιού. Τα παστέλ χρώματα, που χρησιμοποιούνται με ομοιογενή και ανάλαφρο τρόπο, αποτελούν ένδειξη πλούσιας συναισθηματικότητας, ευαισθησίας, γλυκύτητας ή και ντροπαλότητας. Τα δυνατά και έντονα χρώματα, δηλώνουν, αντίθετα, συναισθηματική ένταση (τόσο αγάπη, όσο και επιθετικότητα ή οργή), αλλά και διάθεση του παιδιού να αντιμετωπίσει με αποφασιστικότητα τη ζωή.
Το κάθε παιδί είναι μοναδικό, εκφράζεται και «ανοίγεται» διαφορετικά. Η αξιολόγηση των παιδικών σχεδίων δεν σημαίνει απαραίτητα ότι δείχνει πώς νιώθει το παιδί και πώς αντιλαμβάνεται τον κόσμο γύρω του. Ας επιτρέψουμε, λοιπόν, στα παιδιά να ζωγραφίσουν και να εκφραστούν δημιουργικά χωρίς πίεση, δίνοντάς τους την ευκαιρία να μιλήσουν και να εκφράσουν με λόγια αυτά που θέλουν να πουν, μέσω των σχεδίων τους.
Ενημερωθείτε σήμερα!
Όσο πιο νωρίς ανιχνευθεί µια δυσκολία τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική θα είναι η αντιμετώπισή της.
Κλείστε ραντεβού
