Η Εφαρμογή Του Μοντέλου Των Κύκλων
Αναπτυξιακό Προφίλ Κοινωνικής Επικοινωνίας
Το ΑΠΚΕ είναι ένα εργαλείο αξιολόγησης που βοηθά την καλύτερη επικοινωνία ανάμεσα στον ειδικό και τον γονέα, βοηθώντας τους να επικεντρώσουν και να αντιληφθούν από κοινού τις δυσκολίες του παιδιού με διαταραχή κοινωνικής επικοινωνίας. Με τη χρήση του σκιαγραφείται το αναπτυξιακό προφίλ του κάθε ατόμου, συλλέγονται πληροφορίες για το σχεδιασμό του θεραπευτικού προγράμματος, παρακολουθείται η εξελικτική πορεία του ατόμου, επιβεβαιώνεται ή όχι η επιλογή της θεραπευτικής προσέγγισης και προωθείται η συνεργασία μεταξύ των ειδικών και των γονέων με στόχο την καλύτερη επικοινωνία των δύο πλευρών.
Το ΑΠΚΕ βασίζεται στην εξελικτική πορεία της κοινωνική επικοινωνίας από τη γέννηση έως και την ηλικία των 8+ ετών περίπου.
Αξιολογεί εφτά αναπτυξιακούς τομείς, κάθε ένας από τους οποίους αποτελείται από δεκαέξι ερωτήσεις και για την εγκυρότητά του, όπου είναι απαραίτητο, υπάρχουν και 2 υποερωτήσεις. Οι τομείς που αξιολογεί είναι: Κοινωνικότητα, Κοινωνικοποίηση, Επικοινωνία, Παιχνίδι, Γλώσσα, Ομιλία, Γραφή.
Για παράδειγμα…
Η συμπλήρωση του προφίλ βασίζεται σε τεταρτημόρια τα οποία απεικονίζονται στο παρακάτω σχήμα. Η επιλογή του τεταρτημορίου εξυπηρετεί τη διαβάθμιση των δυνατοτήτων και δυσκολιών του ατόμου. Κάθε τεταρτημόριο περιέχει αναπτυξιακά ερωτήσεις που διαβαθμίζουν τις δεξιότητες που θα έπρεπε να παρουσιάζει το άτομο αναλόγως με την χρονολογική του ηλικία.
Το τελικό προφίλ που εξάγεται από τη χρήση του ΑΠΚΕ παρουσιάζει χρωματικά τις ικανότητες και τις δυσκολίες του ατόμου. Τα χρώματα που χρησιμοποιούνται είναι μια διαβάθμιση χρωμάτων από το μπλε προς το κόκκινο. Το μπλε σημαίνει ότι οι δεξιότητες έχουν κατακτηθεί, ενώ το κόκκινο ότι οι δεξιότητες λείπουν. Τα ενδιάμεσα χρώματα αφορούν αναδυόμενες δεξιότητες που σημαίνει ότι πιο ανοιχτές αποχρώσεις του μπλε δηλώνουν ότι οι δεξιότητες υπάρχουν αλλά δεν είναι όλες ολοκληρωμένες, ενώ αντίστοιχα ανοιχτές αποχρώσεις του κόκκινου σημαίνουν ότι οι περισσότερες από τις δεξιότητες δεν υπάρχουν αλλά κάποια/κάποιες από αυτές μπορεί να εμφανίζονται σποραδικά ή μη ολοκληρωμένα.
Το ΑΠΚΕ δεν έχει σαν μοναδικό στόχο την υποστήριξη του ειδικού στο σχεδιασμό του κατάλληλου θεραπευτικού προγράμματος και την παρακολούθηση της εξέλιξης αλλά και την υποστήριξη των γονέων για να κατανοήσουν τη φύση των δυσκολιών του παιδιού τους. Οπότε η αξιολογική διαδικασία είναι μια σημαντική ευκαιρία για να επιτευχθεί ο παραπάνω στόχος.
Το παραπάνω παράδειγμα αφορά κορίτσι στο φάσμα του αυτισμού ηλικίας 5,4 ετών, καταλαβαίνει κανείς από το προφίλ ότι δεν παρατηρούνται δυσκολίες τον τομέα της γραφής (έβδομος κύκλος), ότι η ομιλία της δεν παρουσιάζει δυσκολίες στην παραγωγή (έκτος κύκλος) αλλά στο μήκος της φράσης, αυτό συνάδει με τα ευρήματα στον τομέα της γλώσσας και του παιχνιδιού (πέμπτος και τέταρτος κύκλος αντίστοιχα), όπου και στου δύο τομείς έχει καταφέρει να αναπτύξει μόνο το πρώτο τεταρτημόριο των τομέων. Το συγκεκριμένο περιστατικό πιθανόν αντιμετωπίζει επιπρόσθετες γλωσσικές δυσκολίες και δεν ανησυχεί για το νοητικό του δυναμικό γιατί ο τομέας της γραφής που εμπεριέχει δεξιότητες μάθησης φαίνεται ολοκληρωμένος για την ηλικία της