Επιτελικές λειτουργίες και μάθηση

Οι επιτελικές λειτουργίες είναι νοητικές διεργασίες, που μας βοηθούν να οργανώνουμε και να ελέγχουμε τη σκέψη και τη συμπεριφορά μας. Αυτές είναι απαραίτητες για την επίλυση προβλημάτων, την προσαρμογή σε νέες καταστάσεις και την κοινωνική αλληλεπίδραση. Με άλλα λόγια, συντονίζουν άλλες γνωστικές ικανότητες, όπως η προσοχή και η μνήμη, για να μπορούμε να παίρνουμε αποφάσεις και να επιτυγχάνουμε τους στόχους μας.

Οι επιτελικές λειτουργίες ενός ατόμου ενεργοποιούνται όταν πρέπει να προσαρμοστεί σε μια νέα ή άγνωστη γι’ αυτόν κατάσταση ή όταν πρέπει να παρουσιάσει μια μη αυτοματοποιημένη αντίδραση.

Οι γνωστικές λειτουργίες είναι:

• Μνήμη εργασίας
• Γνωστική ευελιξία
• Ανασταλτική λειτουργία
• Σχεδιασμός
• Συντηρούμενη προσοχή
• Συναισθηματικός αυτοέλεγχος
• Αναβολή ικανοποίησης

Ερευνητές συμφωνούν ότι οι τρεις πιο σημαντικές είναι η μνήμη εργασίας, η γνωστική ευελιξία και η ανασταλτική λειτουργία.

Γενικότερα, οι επιτελικές λειτουργίες είναι κρίσιμες για τη σχολική πρόοδο ενός παιδιού και απαραίτητες για την ομαλή ένταξή του στο νηπιαγωγείο. Αυτό συμβαίνει, διότι επηρεάζουν σημαντικά και άλλες πτυχές της καθημερινότητας, όπως η ικανότητα ελέγχου των συναισθημάτων, η προσαρμογή σε νέες καταστάσεις, η αντίσταση στους πειρασμούς και η συνεργασία με άλλα παιδιά. Η αλήθεια είναι πως, αν δεν αναπτύσσαμε αυτές τις ικανότητες, η ζωή μας θα ήταν πολύ πιο ασταθής και δύσκολη, αφού θα δρούσαμε αυθόρμητα χωρίς έλεγχο. Έτσι, ένα παιδί με ισχυρές επιτελικές λειτουργίες, προσεγγίζει τη μάθηση με οργανωμένο και δομημένο τρόπο, διατηρώντας την προσοχή του, είτε στο μάθημα, είτε σε άλλες δραστηριότητες.

Από την άλλη, η γνωστική ευελιξία βοηθά τους μαθητές να ανακαλύπτουν νέους τρόπους επίλυσης προβλημάτων, αντί να επιμένουν σε ανεπιτυχείς προσπάθειες του παρελθόντος. Οι γονείς ή οι δάσκαλοι μπορεί να παρατηρήσουν σημάδια χαμηλών επιτελικών λειτουργιών σε ένα παιδί, όπως αδύναμη μνήμη, έλλειψη οργάνωσης, απαντήσεις εκτός θέματος ή δυσκολία στη συγκέντρωση για παρατεταμένο χρόνο σε ένα μάθημα ή μια εργασία. Αυτά τα σημάδια αξίζουν περαιτέρω διερεύνησης, καθώς μπορεί να επηρεάσουν τη σχολική απόδοση και την καθημερινή λειτουργία του παιδιού.

Συνοψίζοντας, η ενίσχυση των επιτελικών λειτουργιών, και κυρίως της προσοχής, μπορεί να βελτιώσει σημαντικά τη σχολική απόδοση και την καθημερινή ζωή των παιδιών. Η στοχευμένη υποστήριξη και ανάπτυξη αυτών των ικανοτήτων, μπορεί να τα βοηθήσει στο να υπάρξει βελτίωση, όχι μόνο στη σχολική τους πρόοδο, αλλά και στη συνολική τους ευημερία και ικανότητα να λειτουργούν με αυτονομία και αποτελεσματικότητα στην καθημερινή ζωή.

Ενημερωθείτε σήμερα!

Όσο πιο νωρίς ανιχνευθεί µια δυσκολία τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική θα είναι η αντιμετώπισή της.

Συμπληρώστε το ιστορικό.

Κλείστε ραντεβού