Η αυτονομία των παιδιών αποτελεί μια από τις πιο σημαντικές συνθήκες στη διαδικασία της ψυχοσυναισθηματικής τους ανάπτυξης. Κάθε γονέας επιδιώκει να βοηθήσει το παιδί του να εξελιχθεί σε έναν υγιή, αυτόνομο και ανεξάρτητο ενήλικα, που θα φροντίζει για την κάλυψη των βιολογικών και συναισθηματικών του αναγκών. Βέβαια, ο βαθμός αυτονομίας ενός ατόμου ποικίλει ανάλογα με το εκάστοτε αναπτυξιακό στάδιο στο οποίο βρίσκεται.
Χαρακτηριστικά, στην βρεφική ηλικία, το παιδί εξαρτάται ολοκληρωτικά από τους γονείς του για την κάλυψη των αναγκών του για φαγητό, φροντίδα και προστασία. Στην πορεία της ανάπτυξής του, όμως, μπορεί να φροντίζει τον εαυτό του, συνδυαστικά πάντα με την αγάπη και την υποστήριξη των γονέων του. Σε αυτήν την περίοδο, απαραίτητη προϋπόθεση για την καλλιέργεια της αυτονομίας αποτελεί η ένδειξη εμπιστοσύνης από μέρους του γονέα προς τις ικανότητες του παιδιού, όσον αφορά για παράδειγμα την σίτισή του και την χρήση της τουαλέτας. Είναι σημαντικό να δίνεται η ευκαιρία στο παιδί να κάνει πράγματα μόνο του, ακόμα και αν αποτύχει. Για παράδειγμα, εάν επιθυμεί να ντυθεί μόνο του, είναι καλό να το αφήνουμε να προσπαθήσει. Σε περίπτωση, όμως, που αντιμετωπίσει οποιαδήποτε δυσκολία, μπορούμε να του εξηγήσουμε πως αυτό είναι φυσιολογικό, στη συνέχεια να το βοηθήσουμε και στο τέλος να το επιβραβεύσουμε για την προσπάθειά του.
Στην περίοδο της εφηβείας, κατά την οποία συντελείται πληθώρα σωματικών και ψυχολογικών αλλαγών, παρατηρείται η ολοένα αυξανόμενη ανάγκη για ανεξαρτητοποίηση από τους γονείς, η οποία, ωστόσο, σαμποτάρεται, ορισμένες φορές, από αυτούς, λόγω της τάσης για υπερπροστασία και διατήρηση ελέγχου. Σε αυτήν την φάση, ο γονιός πρέπει να παραμένει ένας «αόρατος» υποστηρικτής, ώστε να μην αισθάνεται πίεση το παιδί, αλλά ούτε και να γίνεται αποδέκτης της αρνητικής κριτικής για τα λάθη του. Μόνο μέσα από αυτά μπορεί να αποκτήσει την έννοια της ευθύνης που εμπεριέχει η κάθε πράξη του.
Φυσικά, είναι πολύ χρήσιμο να εμπλέκεται ενεργά το παιδί στις οικογενειακές δουλειές και δραστηριότητες, ώστε να έχει έναν σαφή ρόλο. Απαραίτητη, όμως, είναι και η ελευθερία επιλογής, και μάλιστα, καλό θα ήταν να δέχεται επιβράβευση για οποιαδήποτε πρωτοβουλία παίρνει. Τέλος, θεωρείται αναγκαία και η έκφραση της συγγνώμης προς το πρόσωπό του, για όσες στιγμές δεν αναγνωρίστηκε μια συμπεριφορά του ως σωστή και λανθασμένα το μάλωσαν. Σκοπός είναι, μέσα από τη συζήτηση του γονέα με το παιδί, να εκφράζεται ο σεβασμός στις σκέψεις και τα συναισθήματά του, προκειμένου να καταλάβει πως είναι σημαντικό και αποδεκτό.
Ολοκληρώνοντας, αναμφίβολα αποτελεί πρόκληση για κάθε γονιό να εξασφαλίσει, από τη μια μεριά την παροχή ασφάλειας και σταθερότητας στο παιδί του, και από την άλλη να το βοηθήσει να γίνει ανεξάρτητο. Ίσως, όμως, αν αναρωτηθούμε: «Ποια συμπεριφορά θα θέλαμε να είχαμε εμείς από τους γονείς μας;», πιθανότατα να απαντηθούν έτσι πολλά ερωτήματα.
Ενημερωθείτε σήμερα!
Όσο πιο νωρίς ανιχνευθεί µια δυσκολία τόσο πιο εύκολη και αποτελεσματική θα είναι η αντιμετώπισή της.
Κλείστε ραντεβού
