Τεστ φωνολογικής ανάπτυξης και αναγνωστικής ετοιμότητας ως προς τη φωνολογική επίγνωση
Είναι κοινή διαπίστωση ότι ο ρόλος της Φωνολογικής Επίγνωσης είναι σημαντικός για την πρόσβαση στο γραπτό λόγο. Το Τεστ Μεταφωνολογικής Ανάπτυξης και Αναγνωστικής Ετοιμότητας-ΜέταΦΩΝ έρχεται να καλύψει ένα κενό σε επίπεδο αξιολόγησης κατά τις μεταβατικές ηλικίες από το νηπιαγωγείο στο δημοτικό.
Το τεστ στηρίχτηκε στα αποτελέσματα της έρευνας με τίτλο: “Από τον προφορικό στο γραπτό λόγο -έρευνα για την ανάπτυξη της φωνολογικής ενημερότητας” που σχεδιάστηκε και υλοποιήθηκε από την Επιτροπή Έρευνας του Πανελληνίου Συλλόγου Λογοπεδικών με στόχους:
α) την κατασκευή αναπτυξιακής κλίμακας μεταφωνολογικών δεξιοτήτων μέσω αναπτυξιακού προφίλ φωνολογικής επίγνωσης κατά την προσχολική ηλικία (3;10-6;6 ετών)
β) τη δημιουργία ενός διαβαθμισμένου προγράμματος δραστηριοτήτων νηπιακής και πρώτης σχολικής ηλικίας, για τη διευκόλυνση στην κατάκτηση της ανάγνωσης και της γραφής.
γ) το σχεδιασμό ανιχνευτικής δοκιμασίας για την αξιολόγηση της αναγνωστικής ετοιμότητας ως προς τη φωνολογική επίγνωση (5;0-7;0 ετών).
Προϊόν αυτής της ερευνητικής εργασίας είναι το “ΜέταΦΩΝ τεστ”. Συνίσταται σε δύο διακριτά μέρη για τη συγκρότηση των οποίων έγιναν ξεχωριστές μετρήσεις σε αντιπροσωπευτικό δείγμα πληθυσμού και οι αντίστοιχες ψυχομετρικές αναλύσεις.
Το ένα έχει διαγνωστικό χαρακτήρα και απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 3;10-6;6 ετών. Συνίσταται στην πλήρη χορήγηση των 37 κριτηρίων αξιολόγησης του ΜέταΦΩΝ τεστ, και στο εξής θα αναφέρεται ως “Αναπτυξιακό”. Η αναλυτική αξιολόγηση που πραγματοποιείται προσφέρει πληροφορίες για τις βασικές αρχές σχεδιασμού ενός προγράμματος αντιμετώπισης με στόχο την ενίσχυση δεξιοτήτων φωνολογικής επίγνωσης.
Το άλλο έχει ανιχνευτικό χαρακτήρα. Στοχεύει στον εντοπισμό παιδιών που βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο για να εκδηλώσουν ειδικές δυσκολίες στην ανάγνωση και στη γραφή. Η χρήση αυτή συνιστά τη βραχεία μορφή του ΜέταΦΩΝ τεστ, με τη χορήγηση 15 κριτηρίων αξιολόγησης. Τα ψυχομετρικά του χαρακτηριστικά το καθιστούν αυτόνομο τεστ Ανίχνευσης Αναγνωστικής Ετοιμότητας ως προς τη Φωνολογική Επίγνωση. Απευθύνεται σε παιδιά ηλικίας 5;0-7;0 ετών και στο εξής θα αναφέρεται ως “Ανιχνευτικό”.
Τα κριτήρια αξιολόγησης που περιλαμβάνονται στο ΜέταΦΩΝ τεστ ομαδοποιούνται σε τρεις κλίμακες: Ρίμα, Συλλαβή και Φώνημα.
