ΠΑΙΔΙΑΤΡΙΚΗ ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
ΕΡΓΟΘΕΡΑΠΕΙΑ
Εργοθεραπεία είναι η επιστήμη που βοηθά τα άτομα καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής, να εκτελέσουν ουσιαστικές και σκόπιμες δραστηριότητες και να βελτιώσουν την ποιότητα ζωής τους, ανεξάρτητα από το είδος της διαταραχής ή της δυσκολίας που αντιμετωπίζουν.
Η έννοια του «έργου» αφορά όλους τους τομείς της ανθρώπινης ύπαρξης -σωματικό, ψυχικό, κοινωνικό, πνευματικό- που έχουν νόημα και αξία για το άτομο και την κοινωνία.
Τα κυριότερα «έργα» της παιδικής ηλικίας είναι:
- Η συμμετοχή στο Παιχνίδι και σε άλλες δραστηριότητες αξιοποίησης του ελεύθερου χρόνου
- Η συμμετοχή στο Σχολικό πλαίσιο
- Η ανεξάρτητη εκτέλεση Δραστηριοτήτων Καθημερινής Ζωής και Αυτοεξυπηρέτησης
Ο ρόλος του Εργοθεραπευτή είναι να συνεργαστεί με το άτομο και την οικογένεια του ώστε να του παρέχει έγκαιρα ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα αξιολόγησης και παρέμβασης. Απώτερος σκοπός του είναι να αναπτύξει, να επανακτήσει ή να διατηρήσει την λειτουργικότητα και την ανεξάρτητη συμμετοχής των παιδιών στα καθημερινά τους «έργα», όταν αυτή έχει διαταραχθεί από οποιαδήποτε αιτιολογία και σε οποιοδήποτε αναπτυξιακό στάδιο.
Ως εκ τούτου, η εργοθεραπεία μπορεί να ωφελήσει παιδιά με δυσκολίες σε τομείς όπως:
- Αδρή Κινητικότητα
Παιδιά που:
- Σκοντάφτουν και πέφτουν συχνά
- Δεν έχουν καλή ισορροπία
- Έχουν μειωμένο μυϊκό τόνο, φαίνονται αδύναμα
- Έχουν περιορισμένη αντοχή
- Έχουν φτωχό στασικό έλεγχο, συχνά ξαπλώνουν στο θρανίο ή κάθονται πολύ μπροστά στο κάθισμα χωρίς η πλάτη να ακουμπά στην καρέκλα
- Αποφεύγουν το πέρασμα μέσης γραμμής του σώματος και συχνά φέρνουν τα αντικείμενα ή αλλάζουν θέση ώστε να έρθουν πιο κοντά στην κυρίαρχη πλευρά
- Δυσκολεύονται να συντονίσουν τις δύο πλευρές του σώματος και εγκαταλείπουν δραστηριότητες όπως ποδήλατο, κούνια στην παιδική χαρά, παιχνίδι με μπάλα, σχοινάκι, γρήγορο τρέξιμο
2. Λεπτή κινητικότητα
Παιδιά που:
- Αποφεύγουν δραστηριότητες και παιχνίδια με λεπτούς χειρισμούς
- Ενδιαφέρονται περισσότερο για παθητικές δραστηριότητες που δεν απαιτούν σημαντικές δεξιότητες
- Δυσκολεύονται να ζωγραφίσουν μέσα σε πλαίσιο, να κάνουν παζλ ή να κόψου με το ψαλίδι
- Εμφανίζουν δυσκολία στη σύλληψη και στον έλεγχο του μολυβιού, πιέζουν υπερβολικά ή λιγότερο και δεν έχουν ταχύτητα στο γράψιμο
- Λόγω της δυσκολίας στις δακτυλικές κινήσεις δεν αποτυπώνουν καλοσχηματισμένα γράμματα
- Δυσκολεύονται στο δέσιμο των κορδονιών και στο κούμπωμα των κουμπιών του
3. Κοινωνικές δεξιότητες- επικοινωνίας
Παιδιά που:
- Δυσκολεύονται να κάνουν φίλους τις ηλικίας τους
- Δυσκολεύονται στην κατανόηση τις δομής και του νοήματος τις παιχνιδιού
Αποφεύγουν την βλεμματική επαφή - Δεν μοιράζονται τα ενδιαφέροντά τους
- Έχουν δυσκολία να αντιμετωπίσουν τις αλλαγές
- Δυσκολεύονται στη χρήση λεκτικής ή και μη λεκτικής επικοινωνίας
4. Γνωστικός- Αντιληπτικός
Παιδιά που:
- Εμφανίζουν μειωμένη συγκέντρωση και δυσκολεύονται να διατηρήσουν την προσοχή τους σε μια δραστηριότητα
- Αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην οργάνωση
- Εμφανίζουν φτωχή μνήμη (οπτική, ακουστική, λεκτική), δυσκολεύονται να θυμηθούν κανόνες και αδυνατούν να ανακαλέσουν αυτό που τους ζητήθηκε να γράψουν
- Αντιμετωπίζουν δυσκολίες στον χωρικό προσανατολισμό, μπερδεύουν το αριστερό με το δεξί
- Δεν κατανοούν εύκολα χρονικές έννοιες (πριν- μετά, χθες- αύριο, πέρσι- του χρόνου)
- Δυσκολεύονται στην εκμάθηση σχημάτων, χρωμάτων, ποσοτήτων, εννοιών
- Έχουν φτωχή ικανότητα επίλυσης προβλημάτων
5. Αυτοφροντίδα- Αυτοεξυπηρέτηση
Παιδιά που δυσκολεύονται σε δραστηριότητες:
- Ένδυσης και απόδυσης
- Σίτισης
- Μετακίνησης
- Υγιεινής τουαλέτας
- Προσωπική περιποίηση
6. Αισθητηριακός
Παιδιά που:
- Έχουν δυσκολίες αισθητηριακής καταγραφής (αιθουσαίο- ιδιοδεκτικό- απτικό-γευστικό- οπτικό- ακουστικό σύστημα)
- Έχουν δυσκολίες αισθητηριακής ρύθμισης (αιθουσαίο- ιδιοδεκτικό- απτικό-γευστικό- οπτικό- ακουστικό σύστημα)
- Αντιμετωπίζουν δυσκολίες αισθητηριακής επεξεργασίας (κιναισθησία, στερεογνωσία, ανταπόκριση στον πόνο, σχήμα σώματος, αντίληψη σώματος, τοπογραφικός προσανατολισμός, οπτικός εγκλεισμός, διαχωρισμός εικόνας- φόντου, αντίληψη βάθους, σταθερότητα φορμών)
- Επιδεικνύουν υπερευαισθησία ή υποευαισθησία σε οσμές, γεύσεις, υφές, θορύβους, αγγίγματα, κινήσεις, φωτισμούς
7. Συμπεριφορικός
Παιδιά που:
- Έχουν διάσπαση προσοχής- υπερκινητικότητα- παρορμητικότητα
- Δεν τα ενδιαφέρει η επικοινωνία
- Εμφανίζουν επιθετικές συμπεριφορές
- Εμφανίζουν χαμηλή αυτοεκτίμηση
- Έχουν ανώριμη συμπεριφορά
- Κάνουν στερεοτυπικές κινήσεις
- Δεν υπακούν σε όρια και κοινωνικούς κανόνες
Η παιδιατρική Εργοθεραπεία απευθύνεται σε διαταραχές όπως:
- Διαταραχές αυτιστικού φάσματος
- ΔΕΠΥ (Διαταραχή Ελλειμματικής Προσοχής και Υπερκινητικότητας)
- Νοητική υστέρηση
- Εγκεφαλική παράλυση
- Σύνδρομα
- Ψυχοκινητική καθυστέρηση
- Συνοδές μαθησιακές δυσκολίες
