ΠΑΙΔΙΚΗ ΔΥΣΑΡΘΡΙΑ
Η Δυσαρθρία είναι η ελλιπής ικανότητα ελέγχου του μυϊκού τόνου κατά την εκτέλεση των αρθρωτικών κινήσεων της ομιλίας. Η αίτια οφείλεται συνήθως σε νευρολογική βλάβη, όπως αδυναμία, πάρεση ή παράλυση των μυών του στοματικού μηχανισμού. Η διαταραχή εμφανίζεται σε μία ή περισσότερες λειτουργίες, όπως της αναπνοής, της φώνησης, της άρθρωσης, της αντήχησης και της προσωδίας.
Ο Duffy ορίζει την Δυσαρθρία «ως ένα συλλογικό όνομα για μια ομάδα νευρολογικών διαταραχών που προκύπτουν από ανωμαλίες στη δύναμη, την ταχύτητα, το εύρος, τη σταθερότητα, τον τόνο και την ακρίβεια των κινήσεων που απαιτούνται για τον έλεγχο όλων των διεργασιών της παράγωγης της ομιλίας».
Εμφανίζεται σε παιδιά με Εγκεφαλική Παράλυση, με μυασθένειες, με σύνδρομα και με τραύματα στο Κεντρικό Νευρικό Σύστημα.
Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία / Απραξία
Η Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία, χαρακτηρίζεται από απουσία της ικανότητας σχεδιασμού κινήσεων που προηγούνται της ομιλίας και θεωρείται κινητική διαταραχή της ομιλίας. Τα παιδιά με Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία αντιμετωπίζουν δυσκολίες στην μεταφορά του λεκτικού μηνύματος από τον εγκέφαλο στους αρθρωτές.
Η Αναπτυξιακή Λεκτική Δυσπραξία περιλαμβάνει αλλοιώσεις σε συμφώνα και φωνήεντα, αντικατάσταση ήχων, μη σταθερά λάθη στην επαναλαμβανόμενη παράγωγη λέξεων, καθώς και ελλείμματα στην προσωδία(αναφέρεται στον τόνο, την ταχύτητα και τον ρυθμό του λόγου).
Ετυμολογία: [” + prassein, πράττω]
Δυσπραξία/Απραξία = ‘δυς’-‘α’ (δυσκολία- έλλειψη) + ‘πραξία’ (κάνω, ενεργώ, κάνω πράξη-πρακτική).
Δυσκολίες στην πράξη ή έλλειψη στην πράξη.
Απραξία: Κατά κανόνα πρόκειται για την απώλεια μιας κινητικής λειτουργίας. Αυτό είναι συχνά το αποτέλεσμα ενός εγκεφαλικού επεισοδίου ή άλλου είδους τραυματισμού του εγκεφάλου. Η απραξία είναι επίκτητη διαταραχή και πρόκειται για αδυναμία εκτέλεσης σκόπιμων κινήσεων, που έχουν ήδη αποκτηθεί από το άτομο.
Δυσπραξία: Πρόκειται για διαταραχή, η οποία υπάρχει εκ γενετής σε έναν άνθρωπο. Αυτός είναι και ο λόγος για τον οποίο αναφέρεται συχνά ως αναπτυξιακή δυσπραξία. Το άτομο στην προκειμένη περίπτωση παρουσιάζει πρόβλημα στο σχεδιασμό μιας πράξης.
Η κύρια διαφορά είναι ότι στην απραξία η δυνατότητα υπάρχει, αλλά δεν μπορεί να γίνει εκτέλεση της λειτουργίας, ενώ στη δυσπραξία η δυνατότητα η ίδια έχει χαθεί. Αναπτυξιακή Δυσπραξία ή Αναπτυξιακή Δυσλειτουργία της Συναρμογής (ΑΔΣ), είναι ο όρος για τον οποίο έχει ενταθεί το ενδιαφέρον τα τελευταία χρόνια, καθώς και η έρευνα και έχει τα εξής χαρακτηριστικά:
1) Διαταραχή στον προγραμματισμό, τον έλεγχο και την εκτέλεση εθελούσιων κινήσεων. Δεν μπορεί να εξηγηθεί από την απουσία της αντίληψης, την ανεπαρκή προσοχή ή την έλλειψη συντονισμού· συνήθως σχετίζεται με εγκεφαλικό επεισόδιο, τραυματισμό στο κεφάλι ή οποιαδήποτε πάθηση που επηρεάζει τα εγκεφαλικά ημισφαίρια.
2) «Μία ανεπάρκεια ή ανωριμότητα της οργάνωσης της κίνησης που σε μερικούς μπορεί να συνδέεται με προβλήματα λόγου, αντίληψης και σκέψης». (οργανισμός για τη δυσπραξία,1987).
3) Δυσκολίες στην πράξη ή έλλειψη στην πράξη, που δείχνουν την ανικανότητα του παιδιού να ενεργεί σωστά, ή να βρει αμέσως μια απάντηση στην πληροφορία που δέχεται από το περιβάλλον στην μορφή λεκτικής οδηγίας, επίδειξης ή μετάφρασης του αισθητήριου ερεθίσματος.
4) Η Δυσπραξία είναι μία συγκεκριμένη μαθησιακή δυσκολία σε συνολικό και μικροκινησιακό πλάνο, που δεν προκαλείται από νευρομυϊκή βλάβη.(Poustieetal, 1997).
5) «Δυσκολία στο να σχεδιάσεις και να οργανώσεις κινήσεις σε εγκεφαλικό επίπεδο». (Penso,1999) .
6) H ΑΟS (Apraxia Of Speech) είναι μια νευρολογική διαταραχή του λόγου, η οποία αντανακλά μια έκπτωση στην ικανότητα σχεδιασμού ή προγραμματισμού των αισθητικοκινητικών εντολών, οι οποίες είναι αναγκαίες, ώστε να κατευθυνθούν οι κινήσεις, που παράγουν ένα φωνητικά και προσωδιακά φυσιολογικό λόγο. Είναι δυνατό να συμβεί, επί απουσίας των φυσιολογικών διαταραχών, που συνδέονται με τις δυσαρθρίες και επί απουσίας διαταραχής σε οποιοδήποτε άλλο συστατικό της γλώσσας. (Duffy J. R. 2012)