Συντάκτης: Αμαλία Παπαδοπούλου

Ο άνθρωπος καλείται να επιλύσει προβλήματα από πολύ μικρή ηλικία. Για την επίλυσή τους χρειάζεται να αξιοποιηθούν ορισμένες στρατηγικές και να συνδυαστούν με προηγούμενες εμπειρίες. Η ικανότητα επίλυσης ενός προβλήματος ξεκινάει να διδάσκεται από την βρεφική ηλικία. Για παράδειγμα, όταν ένα μωρό ψάχνει την πιπίλα του, έχει ήδη ξεκινήσει να εμπλέκεται στην επίλυση ενός προβλήματος. Όμως, δεν είναι δυνατό να βρισκόμαστε διαρκώς, δίπλα στα παιδιά και να τα βοηθάμε να βρουν λύσεις. Επομένως, είναι αναγκαίο να τους διδάξουμε τη δεξιότητα επίλυσης προβλημάτων, ώστε να μπορούν να γίνουν αποτελεσματικά. Για να …

Αντίληψη είναι η διεργασία της διάκρισης, επιλογής, οργάνωσης και ερμηνείας ερεθισμάτων, τα οποία προέρχονται, είτε από εξωτερικά αισθητηριακά ερεθίσματα, είτε από ιδιοδεκτικούς υποδοχείς που προσλαμβάνουν ερεθίσματα από τον ίδιο τον οργανισμό. Αποτελεί τον άξονα, γύρω από τον οποίο διαμορφώνεται η γνώση ενός ανθρώπου, με κύρια λειτουργία της τη σύλληψη και τη μεταφορά πληροφοριών, σε συνάρτηση με την εσωτερική κατάσταση του κάθε ανθρώπου. Βασική προϋπόθεση για την πρόσληψη ερεθισμάτων είναι να λειτουργούν φυσιολογικά τα αισθητήρια όργανα, ώστε να μην παρεμποδίζονται η αφή, η όσφρηση, η γεύση, η ακοή και η όραση. …

Η κοινωνική ανάπτυξη, σύμφωνα με τον Freud, είναι η διαδικασία ενσωμάτωσης ενός ανθρώπου μέσα σε μια κοινότητα, ταυτόχρονα με την διαφοροποίησή του ως ξεχωριστό άτομο. Είναι μια αέναη διαδικασία που ξεκινάει από την στιγμή της γέννησης ενός παιδιού και συνεχίζεται μέχρι την ενηλικίωσή του σχεδόν. Η κοινωνικοποίηση είναι η μια πλευρά της κοινωνικής ανάπτυξης, κατά την οποία τα παιδιά αποκτούν την γνώση της κοινωνίας, τα πρότυπα και τις αξίες τους. Η άλλη πλευρά της κοινωνικής ανάπτυξης είναι η διαμόρφωση της προσωπικότητας, κατά την οποία τα παιδιά αποκτούν τις δικές τους …

Ο άνθρωπος χρησιμοποιεί τον προφορικό του λόγο για να επικοινωνήσει, να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματά του και χρειάζεται τη φωνή του για να το πετύχει αυτό. Η φωνή είναι το αποτέλεσμα της δόνησης των φωνητικών χορδών, δηλαδή ο ήχος που ακούγεται καθώς ο αέρας περνάει ανάμεσα από αυτές. Παίρνει τον χαρακτήρα της από το ύψος, τον τόνο, το χρώμα και την ένταση, αλλά και την ψυχική υγεία του κάθε ανθρώπου. Οι δυσκολίες στη λειτουργικότητα της φωνής μπορεί να οφείλονται σε οζίδια των φωνητικών χορδών, σε πολύποδες, λαρυγγικά τραύματα, …

Η μη λεκτική επικοινωνία είναι η μεταφορά πληροφοριών μέσω της γλώσσας του σώματος και συμπεριλαμβάνει την βλεμματική επαφή, τις εκφράσεις του προσώπου, τις χειρονομίες και άλλα. Για παράδειγμα, το να χαμογελάς όταν συναντάς κάποιον, του μεταδίδει φιλική στάση και αποδοχή. Όλα αυτά τα μη λεκτικά σημάδια παίζουν σημαντικό ρόλο στον τρόπο επικοινωνίας και κατανόησης των συναισθημάτων των γύρω μας. Η μη λεκτική επικοινωνία βασίζεται στο να παρατηρούμε και να αναλύουμε τις κινήσεις, σε αντίθεση με τη λεκτική επικοινωνία, και τη γλώσσα γενικότερα, κατά την οποία μεταφέρουμε πληροφορίες μέσω γραπτού κειμένου, …

Τα γενικά στάδια ανάπτυξης της ομιλίας και  γλώσσας Όπως είναι σε όλους μας γνωστό, τα παιδιά έχουν το δικό τους ρυθμό ανάπτυξης, αφού κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και λαμβάνει διαφορετικά ερεθίσματα από το εκάστοτε κοινωνικό του περιβάλλον. Καθώς, λοιπόν, ωριμάζουν, αρχίζουν να κερδίζουν τον αυξανόμενο έλεγχο του μηχανισμού ομιλίας και να μπορούν να παράγουν και να αρθρώνουν ήχους πιο αποτελεσματικά. Παρόλο που κερδίζουν μεγάλο μέρος του κινητικού ελέγχου μέσα στον πρώτο χρόνο της ζωής τους, καταφέρνουν να επιτύχουν σταθερότητα ίδια με αυτή των ενηλίκων, στη μέση παιδική ηλικία.  Στη συνέχεια, …

Η κριτική σκέψη βοηθάει τον άνθρωπο να αξιολογεί τις πληροφορίες που παίρνει από το περιβάλλον και, κάνοντας συλλογισμούς, να αποφασίσει για τις πράξεις, τις σκέψεις και τα λεγόμενά του. Είναι μια νοητική και συναισθηματική λειτουργία, η οποία αναπτύσσεται από την προσχολική ηλικία και περιλαμβάνει τις δεξιότητες της αξιολόγησης, της ανάλυσης, της σύνθεσης, της εφαρμογής, της κατανόησης ενός δεδομένου, καταλήγοντας στην γνώση του κόσμου. Τα μικρά παιδιά ξεκινούν να αναπτύσσουν την κριτική τους σκέψη μέσα από δραστηριότητες, στις οποίες προσπαθούν να βρουν ομοιότητες και διαφορές. Η εύρεση διαφορών ανάμεσα από δυο …

Τα μικρά παιδιά δεν είναι πάντα σε θέση να ζυγίσουν τις επιλογές τους και να πάρουν τη σωστή απόφαση. Η λήψη της συνήθως έρχεται βιαστικά, καθώς τα παιδιά δεν είναι, ακόμη, σε θέση να ελέγξουν την παρόρμησή τους και να σκεφτούν τις συνέπειες. Επίσης, πολύ συχνά θα επιλέξουν αυτό που τους αρέσει περισσότερο, κι όχι αυτό που θα τους ωφελήσει περισσότερο. Οπότε, όταν, για παράδειγμα, έρθει η ώρα του φαγητού, θα διαλέξει αυτό που του αρέσει κι όχι αυτό που είναι πιο υγιεινό. Η λήψη μιας απόφασης είναι μια δεξιότητα …

Η υπομονή είναι αρετή! Αλλά, επίσης, είναι και μια πρόκληση! Η καθυστέρηση της εκπλήρωσης μιας επιθυμίας, απαιτεί σκέψη και σχεδιασμό που εκτελούνται στα ανώτερα μέρη του εγκεφάλου. Χρειάζεται να έχουμε κατανοήσει την αιτία και τη σχέση που συνδέει την αιτία με το αποτέλεσμα, για να μάθουμε να περιμένουμε. Αυτό σημαίνει πως ένα παιδί, μέχρι τα 5 του, δεν έχει αποκτήσει ακόμη αυτήν τη δεξιότητα. Ακόμη και στην ενήλικη ζωή μας, συχνά, φλερτάρουμε με την καθυστέρηση μιας ευχαρίστησης. Στα πρώτα χρόνια της ζωής του παιδιού, οι ανάγκες του καλύπτονταν αμέσως, καθώς …

Καθώς τα χρόνια περνάνε και οι δεκαετίες αλλάζουν, η έννοια του καταναλωτισμού και της υπεροχής, κατακλύζουν τις ζωές μας. Έτσι λοιπόν, με τον εκσυγχρονισμό της τεχνολογίας, η απόκτηση καινούριων gadget π.χ. ενός tablet, είναι μια από τις πιο συνηθισμένες απαιτήσεις των παιδιών, θεωρώντας πως έτσι θα αισθάνονται ασφάλεια και θα είναι χαρούμενα. Καθώς φτάνουμε λοιπόν, στην ηλικία των 6-7ετών, συνειδητοποιούμε πως τα παιδιά, όχι μόνο ζητούν, αλλά πολλές φορές απαιτούν από εσάς, να τους αγοράσετε ένα tablet, έτσι ώστε να μπορούν να βρίσκονται στο ίδιο επίπεδο με τους φίλους τους, …

Ο ύπνος είναι βασικός για την ανάπτυξη των παιδιών. Είναι τόσο σημαντικός όσο και η υγιεινή διατροφή και η άσκηση. Η ώρα του ύπνου όμως, μπορεί να γίνει συχνά μια “μάχη” ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά, κατά την οποία οι γονείς χρειάζεται να επιστρατεύσουν όλα τους τα όπλα. Πολλές φορές θα ακούσετε μια παρέα παιδιών να συζητούν για την ώρα που κοιμάται ο καθένας και, κάποια από αυτά, να καυχιούνται για την ώρα που τους επιτρέπουν οι γονείς τους να κοιμηθούν. Τα υπόλοιπα παιδιά, θέλοντας να παραμείνουν μέλη της …

Κατά την ανάπτυξη των παιδιών, πιθανόν να υπάρξει μία περίοδος που, σχεδόν όλα, θα πουν ψέματα, είτε παραλείποντας λεπτομέρειες, είτε υπερβάλοντας στα λεγόμενά τους. Για να τα αποτρέψουμε από το να τους γίνει συνήθεια, πρέπει να κατανοήσουμε τους λόγους πίσω από το ψέμα, ώστε να αντιδράσουμε με τον καταλληλότερο τρόπο. Σίγουρα, το να πιάσουμε ένα παιδί να λέει ψέματα, θα το θεωρήσουμε κακό. Ωστόσο, η κατάσταση αυτή αποτελεί ορόσημο στις δεξιότητες σκέψης ενός παιδιού. Αυτό που πρέπει να κάνουμε, είναι να τα βοηθήσουμε να καταλάβουν τη διαφορά ανάμεσα στην αλήθεια …